Upadłość konsumencka

Co to jest upadłość konsumencka?

Upadłość konsumencka to postępowanie sądowe mające na celu oddłużenie lub redukcję zobowiązań osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, która stała się niewypłacalna. Przez niewypłacalność rozumie się stan, w której dłużnik nie jest w stanie spłacać swoich zobowiązań pieniężnych, bo np. nie ma wystarczających pieniędzy na jednoczesny zakup środków codziennego użytku i spłatę zaciągniętej pożyczki.

Upadłość konsumencka to szansa na oddłużenie niewypłacalnej osoby i w pewnym sensie wyczyszczenie złej historii finansowej dłużnika. Celem postępowania upadłościowego jest doprowadzenie do łącznego i równego zaspokojenia roszczeń poszczególnych wierzycieli np. banków, sklepów sprzedających na raty, firm pożyczkowych. Na skutek postępowania upadłościowego dochodzi do likwidacji całego lub części majątku konsumenta, a uzyskane z tej likwidacji środki przekazuje się na zaspokojenie roszczeń wierzycieli. Umorzenie dotyczy całości lub części długów konsumenta, których konsument nie jest w stanie spłacić.

Potrzebujesz pomocy w przygotowaniu wniosku o upadłość konsumencką?

Łódź ul. Polskiej Organizacji Wojskowej 17 lok. 2

tel. 502 412 081

Oddłużenie dotyczy jedynie długów, które powstały przed dniem ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Upadłość konsumencką można przeprowadzić nie częściej niż co 10 lat, jednak pod warunkiem wypełnienia wszystkich warunków poprzedniego postępowania upadłościowego.

Kto może złożyć wniosek o upadłość konsumencką?

O ogłoszeniu upadłości konsumenckiej decyduje sąd rejonowy (gospodarczy wydział upadłościowy - Łódź ul Pomorska 37). Do wszczęcia postępowania upadłościowego konieczne jest złożenie wniosku o upadłość. Wniosek o upadłość konsumencką może złożyć dłużnik, który nie jest w stanie i nie będzie w stanie spłacić swojego zadłużenia oraz:

nie prowadzi działalności gospodarczej
nie krócej niż rok wcześniej przestał być wspólnikiem osobowej spółki handlowej

Nowością jest to, że wniosek o opadłość konsumencką może złożyć również wierzyciel dłużnika.

Kto nie może złożyć wniosku o upadłość konsumencką?

Wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie może złożyć:

osoba prowadząca działalność gospodarczą
spółka
wspólnik spółki osobowej np. spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej
fundacja
stowarzyszenie
łącznie małżeństwo, jednak oboje małżonkowie jak najbardziej mogą złożyć osobne wnioski

Wysokość opłaty od wniosku o upadłość

Składając w sądzie wniosek o upadłość konsumencką należy uprzednio wnieść opłatę wynikającą z ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Obecnie wynosi ona 30 zł. Każdorazowo wysokość opłaty można sprawdzić na stronie internetowej właściwego sądu rejonowego (w Łodzi sprawy o upadłość konsumencką prowadzi XIV Wydział Gospodarczy Sąd ul. Pomorska 37). Opłatę sądową we wskazanej wysokości należy uiścić przed złożeniem wniosku w kasie sądu lub przelewem na rachunek bankowy sądu. Do wniosku należy dołączyć dowód uiszczenia opłaty sądowej.

Kiedy sąd oddali wniosek o upadłość konsumencką?

Pierwszym etapie postępowania upadłościowego sąd rozpoznaje poprawność wniosku o upadłość. Sąd na tym etapie, na podstawie oświadczeń konsumenta i złożonych dokumentów, rozpoznaje czy nie zachodzi choćby jedna z negatywnych przesłanek do odrzucenia wniosku. Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenta jeżeli:

dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa np. zaciągnął pożyczkę z góry zakładając, ze nie będzie jej spłacał
w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe, które to postępowanie zostało umorzone z innych przyczyn niż na wniosek dłużnika np. w trakcie wcześniejszego postępowania konsument nie wywiązał się ze swoich obowiązków lub zataił istotne informacje
we wcześniejszym postępowaniu ustalony dla dłużnika plan spłaty wierzycieli uchylono ponieważ dłużnik nie wykonywał planu spłaty, nie składał stosownych sprawozdań lub zatajał źródła przychodu
dłużnik, mając taki obowiązek, nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości
czynność prawna dłużnika została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli – chyba że przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi
w okresie dziesięciu lat przed dniem złożenia wniosku w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań, chyba że do niewypłacalności dłużnika lub zwiększenia jej stopnia doszło pomimo dochowania przez dłużnika należytej staranności lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi
konsument podał we wniosku istotne dane niezgodne z prawdą lub niezupełne

Elementy wniosku o upadłość konsumencką

Wniosek o upadłość konsumencką jest pismem procesowym, które musi być rzetelnie i kompletnie przygotowane. We wniosku o upadłość muszą się znaleźć:

dane pozwalające na identyfikację dłużnika, a więc imię i nazwisko konsumenta wraz z numerem PESEL i dokładnym adresem zamieszkania
aktualny i pełny spis majątku dłużnika wraz z wyceną poszczególnych składników. Muszą się tu znaleźć wszystkie elementy takie jak nieruchomości, mieszkania, działki, samochody, papiery wartościowe, sprzęt agd/rtv, gotówka, kosztowności. Wyceny składników można dokonać na podstawie średnich cen uzyskanych z portali aukcyjnych. Dodatkowo należy wskazać miejsca, w których majątek się znajduje.
spis wszystkich wierzycieli z podaniem danych umożliwiających ich identyfikację oraz wysokość wierzytelności i termin zapłaty. Muszą się tu znaleźć wszelkie wierzytelności wymagalne, niewymagalne, majątkowe i niemajątkowe, w tym stwierdzone tytułami egzekucyjnymi, prawomocnymi wyrokami sądów. W spisie wierzycieli należy też uwzględnić wierzytelności sporne. W tym przypadku należy wskazać zakres w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności lub dłużnik uważa wierzytelność za nienależną
lista zabezpieczeń na majątku dłużnika, a więc hipoteki, zastawy, zastawy rejestrowe
uzasadnienie wniosku o upadłość uprawdopodobniające przyczyny powstania niewypłacalności
pisemne oświadczenie dłużnika o niewystępowaniu negatywnych przesłanek ogłoszenia upadłości konsumenckiej

Sporządzając wniosek o upadłość należy wykazać się dużą starannością i rzetelnością. Aby zwiększyć swoje szanse na oddłużenie należy skompletować wszystkie wymagane dokumenty i załączyć szczegółowe, ale zwięzłe i rzeczowe uzasadnienie faktów, które doprowadziły do utraty zdolności spłaty zobowiązań. Należy dobrze uzasadnić okoliczności wydarzeń bądź zawartych umów, które spowodowały niewypłacalność. Należy zebrać wszelkie zawarte umowy, zaświadczenia o stanie zdrowia dłużnika i jego rodziny, udokumentować wydatki obniżające zdolność spłaty zobowiązań.

Jakie są konsekwencje upadłości konsumenckiej?

Upadłość konsumencka ma dwie najważniejsze funkcje:

oddłużenie niewypłacalnego konsumenta – umorzenie całości lub części długów osoby wobec wierzycieli, których ta osoba nie jest i nie będzie w stanie spłacić

Upadłość konsumencka prowadzi do zwolnienia konsumenta z długów i prowadzi do umorzenia zobowiązań, które powstały przed ogłoszeniem upadłości. Warunkiem oddłużenia jest wykazanie w postępowaniu sądowym, że konsument przed ogłoszeniem upadłości oraz w toku postępowania działał uczciwie i zgodnie z prawem. Oznacza to, że oddłużenia nie uzyska osoba, która umyślnie doprowadziła do swojej niewypłacalności, w trakcie postępowania upadłościowego ukrywała majątek lub działała na szkodę swoich wierzycieli. Tutaj dobra wiadomość, gdyż w myśl najnowszych przepisów upadłość konsumencką będzie można uzyskać nawet w przypadku gdy konsument doprowadził do swojego zadłużenia w skutek rażącego niedbalstwa. Wcześniej wnioski takich dłużników były oddalane.

windykację należności od niewypłacalnego konsumenta przez wierzycieli

Konsekwencją upadłości konsumenckiej jest likwidacja (sprzedaż) całego lub części majątku konsumenta, a uzyskane w ten sposób środki zostaną przekazane wierzycielom. Chodzi jednak o to, żeby wszystkie indywidualne postępowania sądowe i windykacyjne przeciw dłużnikowi sprowadzić do jednego postępowania upadłościowego i w ten sposób doprowadzić do łącznego i równego zaspokojenia roszczeń wierzycieli.

W przypadku ogłoszenia upadłości konsumenckiej:

cały majątek konsumenta staje się „masą upadłości” zarządzaną przez syndyka, od tej pory konsument nie może swobodnie rozporządzać tym majątkiem, nie może go sprzedawać, wypożyczać
konsument z ogłoszoną upadłością musi wskazać i wydać syndykowi cały majątek wraz z dokumentacją
w skład masy upadłości wchodzi również wynagrodzenie za pracę upadłego w części nie podlegającej zajęciu
po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej sporządzany jest szczegółowy spis majątku, zostaje on wyceniony, a następnie syndyk przystępuje do jego sprzedaży. Sprzedaży nie podlegają jedynie przedmioty pierwszej potrzeby, wyłączone spod egzekucji. Oznacza to, że syndyk zajmie wszystkie przedmioty wartościowe, nieruchomości, samochody, sprzęt RTV i AGD, ale nie zajmie przedmiotów niezbędnych do prowadzenia gospodarstwa domowego
wraz z ogłoszeniem upadłości konsument nie będzie mógł zawierać żadnych zobowiązań pieniężnych i niepieniężnych. Będzie mógł zawierać wyłącznie drobne umowy życia codziennego, a więc kupować żywność, środki czystości itp. pokrywając koszty ze środków niepodlegających zajęciu przez syndyka
po ogłoszeniu upadłości ocenie sądu będą podlegać działania podejmowane przez dłużnika, przykładowo bezpodstawne zwolnienie się z pracy może skutkować umorzeniem postępowania upadłościowego i uniemożliwić oddłużenie
ogłoszenie upadłości wstrzymuje postępowania sądowe i egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi

Upadłość konsumencka – statystyki

Liczba ogłaszanych upadłości konsumenckich rośnie z roku na rok. Początkowo bankructwo mogli ogłosić jedynie przedsiębiorcy, a po wprowadzeniu zmian w prawie upadłościowym w roku 2014 możliwość oddłużenia dotyczy również indywidualne osoby nieprowadzące działalności gospodarczej. Wkrótce zaczną obowiązywać kolejne zminy, które mnięzy innymi umozliwią ogłoszenie upadłości nawet w przypadku rażącego niedbalstwa.

W roku 2015 upadłość ogłosiło 2112 osób. Rok później były to już 4434 osoby, a w roku 2017 – 5535. W pierwszej połowie roku 2018 w Monitorze Sądowym i Gospodarczym opublikowano ponad 3 tysiące upadłości konsumenckich i wszystko wskazuje, że w tym roku liczba ta przekroczy 6,5 tysiąca. Jak widać decyzje sądów w sprawie ogłoszenia upadłości konsumenckiej są coraz częstsze, a co za tym idzie coraz więcej osób korzysta z takiej szansy na oddłużenie.

Według statystyk na ogłoszenie upadłości konsumenckiej decydują się najczęściej osoby w wieku 40-49 lat, a przeciętna kwota zadłużenia umorzonego w postępowaniu to 160 tys. zł.

Podsumowanie

Osoby, które utraciły płynność finansową i stały się niewypłacalne, bo posiadane środki nie wystarczają na spłatę zaciągniętych zobowiązań mają coraz większe szanse na oddłużenie. Będąc w takiej sytuacji, osoby, które wpadły w sidła zadłużenia i nie widzą szansy na spłatę długów, powinny zasięgnąć opinii adwokata pod kątem rzeczywistej sytuacji prawnej i finansowej. Podczas takiego spotkania dowiedzą się jakie są możliwości wyjścia z długów, jak wygląda proces upadłości konsumenckiej i w jakim zakresie mogą liczyć na redukcję zadłużenia lub całkowite oddłużenie.

W celu umówienia spotkania w sprawie upadłości konsumenckiej prosimy dzwonić:

tel. 502 412 081

Łódź ul. P.O.W. 17 / 2

codziennie w godzinach 9.00 - 18.00

Autor: adw. Monika Piech-Balicka

Adwokat od 2004 roku wpisany na listę adwokatów Okręgowej Rady Adwokackiej w Łodzi

Założycielka i właścicielka Kancelarii Adwokackiej Moniki Piech-Balickiej